Jeszcze w tym roku ma się ukazać encyklopedia średniowiecznej Środy Śląskiej. Autorem pracy jest Grzegorz Borowski, który zbierał materiały do niej przez 10 lat.
Dwa grube wolumeny powstały jako praca dyplomowa Grzegorza Borowskiego – dyrektora Muzeum Regionalnego w Środzie Śląskiej. Są w nich informacje dotyczące powstania średniowiecznego miasta, opis systemu obronnego murów oraz początki budowy ratusza, kościołów i cmentarzy. Drugi wolumen zawiera mapy i ryciny. Dyrektor chce, aby jego dzieło trafiło do księgarń i bibliotek. Wydanie ma być ogólnodostępne. Liczy na pomoc starosty, burmistrza i prywatnych sponsorów. Autor ma nadzieję, że książka ukaże się jesienią lub pod koniec roku.
Rozmowa z Grzegorzem Borowskim
- Praca powstawała prawie 10 lat. Musiał się pan sporo napracować?
- Głównie opierałem się na źródłach archeologicznych. W rezultacie zebrałem całą wiedzę dotyczącą średniowiecznej Środy Śląskiej.
- To oznacza, że powstała wielka encyklopedia średniowiecznego miasta?
- Tak można powiedzieć. Chociaż nie podjąłem wszystkich tematów. W rozdziałach są informacje o początkach miasta, systemie obronnym, elementach zagospodarowania miasta i przedmieścia. Omówiłem też jego strukturę.
- Jakie tematy nie zostały opracowane?
- Trzeba pilnie podjąć badania nad średniowiecznym garncarstwem, ponieważ naczynia są najczęściej występującą formą zabytku na wykopaliskach. Ich fragmenty pozwalają datować poszczególne warstwy. Bez tego nauka dotycząca średniowiecznego miasta się nie rozwinie. Na badaczy czeka jeszcze archeologia nowożytnej Środy Śląskiej - od czasu po szesnastym wieku do współczesności.
- W swoim dziele postawił pan kilka nowych hipotez. Jaki mit został obalony?
- Do tej pory w literaturze panowało przekonanie, że miasto powstało w trzynastym wieku na bazie wcześniejszej osady targowej. Zanegowałem ten pogląd, bo nie ma potwierdzenia, że osada targowa funkcjonowała w dziesiątym lub jedenastym wieku. Dlaczego tak się stało? W latach 60. w całej Polsce prowadzono badania przy okazji obchodów tysiąclecia państwa polskiego. Wszędzie starano się wykazać najstarsze ślady polskości. W ten sposób naginano historię.
- Czy są jakieś dowody, jeśli chodzi o Środę Śląską?
- U nas badania nad garncarstwem nie były tak bardzo rozwinięte. W trakcie wykopalisk na zamku średzkim znaleziono kilkaset fragmentów naczyń ceramicznych, które błędnie datowano na dziesiąty – jedenasty wiek, a zgodnie ze współczesną wiedzą fragmenty naczyń są datowane na początek trzynastego wieku. Dlatego po błędnym datowaniu powstała hipoteza, że była tu osada.
Jacek Bomersbach
REKLAMA
REKLAMA
